سوودەکانی وەرزش

هێما خلیل عثمان، ٢٠٢٠

وەرزش سوودێکی زۆر بۆ تەندروستی جەستەیی و دەروونی پێشکەش دەکات. لێرەدا هەندێک لە سوودەکانی وەرزشکردن بۆ تەندروستی جەستەیی و دەروونیت باسدەکەین:

تەندروستی جەستەیی: ڕاهێنانی ئاسایی دەتوانێت تەندروستی جەستەیی ئێوە لە زۆر ڕووەوە باشتر بکات، لەوانە:

باشترکردنی تەندروستی دڵ: وەرزشکردن دەتوانێت دڵت بەهێز بکات و سووڕانەوەی خوێن باشتر بکات، مەترسی نەخۆشی دڵ و جەڵتە کەم بکاتەوە.

هێز و خۆڕاگریی بنیاتنان: ڕاهێنانی ئاسایی دەتوانێت یارمەتی دروستکردنی ماسولکە بدات و کارامەیی باشتر بکات، کاری ڕۆژانە ئاسانتر بکات و مەترسی برینداربوون کەم بکاتەوە.

هاندانی دابەزینی کێش: ڕاهێنان دەتوانێت یارمەتی سووتاندنی کالۆری و هاندانی دابەزینی کێش بدات، هەروەها کەمکردنەوەی مەترسی قەڵەوی و کێشەکانی تەندروستی پەیوەست.

باشترکردنی تەندروستی ئێسک: ڕاهێنانی کێش هەڵگرتن دەتوانێت یارمەتی دروست کردنی چڕی ئێسک بدات و مەترسی پووکانەوەی ئێسک کەم بکاتەوە.

تەندروستی دەروونی: وەرزشکردن هەروەها دەتوانێت کاریگەری ئەرێنی لەسەر تەندروستی دەروونی هەبێت، لەوانە:

کەمکردنەوەی پەستان و دڵەڕاوکێ: ڕاهێنان نیشان دراوە بۆ کەمکردنەوەی ئاستی هۆرمۆنەکانی فشار وەک کۆرتیسۆل و باشترکردنی میزاج، کەمکردنەوەی هەستەکانی دڵەڕاوکێ و خەمۆکی.

زیادکردنی بڕوا بەخۆبوون: ڕاهێنانی ئاسایی دەتوانێت بڕوابەخۆبوون باشتر بکات، ئەمەش وا دەکات کە هەست بە باشتربوونی خۆت بکەیت.

باشترکردنی کرداری مەعریفی: ڕاهێنان دەتوانێت بیرگە، سەرنج و کارامەیی بڕیاردان باشتر بکات، وەهەروەها مەترسی دابەزینی مەعریفی کەم دەکاتەوە.

هاندانی خەوی باشتر: ڕاهێنان دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ ڕێکخستنی شێوازی خەوتن و باشترکردنی چۆنیەتی خەوتن و کەمکردنەوەی مەترسی ناتەواوی خەوتن.

بەشێوەیەکی گشتی ڕاهێنانی ئاسایی دەتوانێت سوودی زۆری هەبێت بۆ تەندروستی جەستەیی و دەروونی و ئەمەش دەبێتە بەشێکی گرنگی ژیانێکی تەندروست.

ڕاهێنان دەتوانێت ئامرازێکی زۆر کاریگەر بێت بۆ بەڕێوەبردنی فشار. کاتێک ڕاهێنان دەکەیت، لەشی تۆ ئەندۆرفینەکان دەر دەکات، کە مادەی کیمیاوی سروشتین کە یارمەتیدەرن بۆ هێورکردنەوەی فشار و بەرزکردنەوەی میزاجت. ڕاهێنانی ئاسایی دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ باشترکردنی تەندروستی جەستەیی، کە دەتوانێت کاریگەری ئەرێنی هەبێت لەسەر تەندروستی مێشکت.

لێرەدا چەند ئامۆژگارییەک هەیە بۆ شێوازی ڕاهێنان بە مەبەستی کۆنتڕۆلکردنی فشار:

چالاکیەک هەڵبژێرە کە چێژی لێوەردەگریت: ئەگەر چێژ وەرگریت لەو چالاکییەی کە ئەنجامی دەدەیت، ئەگەری زۆرە پێوەی پەیوەست بیت. ئەمە لەوانەیە هەر شتێک بێت لە ڕاکردن تا یۆگا و تا جووڵەی ئازاد.

بە بچووکی دەست پێ بکە: ئەگەر تازەیت بۆ وەرزش کردن، بە بڕێکی کەم دەست پێ بکە و وردە وردە زیادی بکە. پێویست ناکات لە پڕێک بی بە کوڕێک.

بیکە بە نەریتێکی ئاسایی: هەوڵ بدە ڕاهێنان تێکەڵ بکەیت بە ڕۆتینی ڕۆژانەت. تەنانەت پیاسەیەکی کورت یان هەندێک لە چالاکییە گەرمکەرەوەکان دەتوانن بەسوود بن.

وەک پشوو بەکاری بێنە: ئەگەر هەست بە پەستان دەکەیت لە کاردا، پشوویەک بدە بە خۆت بە ڕۆیشتنێکی خێرا یان هەندێک چالاکی گەرمکەرەوە کە دەتوانێت یارمەتیت بدات بۆ ئارامکردنەوەی مێشکت و دووبارە سەرنجدانەوە.

بە ئاگا بیت: کاتێک وەرزش دەکەیت، هەوڵ بدە سەرنج بدەیت لەسەر ئەم ساتەی ئێستا و مێشکت لای جەستەت بێت تا هەست بە جەستەت بکەیت. ئەمە دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ کەمکردنەوەی پەستان و دڵەڕاوکێ.

لەبیرت بێت، ڕاهێنان تەنها یەک ئامرازە بۆ کۆنتڕۆلکردنی فشار. ئەگەر تۆ لەگەڵ پەستان یان دڵەڕاوکێدا تێدەکۆشێت، گرنگە قسە لەگەڵ پسپۆڕێکی تەندروستی بکەیت کە دەتوانێت یارمەتیت بدات و پلانێکی گشتگیر دابڕێژێت بۆ کۆنتڕۆلکردنی نیشانەکانت.